Εθνική αφύπνιση επί της Αυτοκρατορικής κλίνης

Αυτοκρατορικός κοσμοπολιτισμός

- Εκπρόσωπος δικός μου δεν είσαι, συμφωνούμε σε αυτό;
- Εκπροσωπώ όλη την ανθρωπότητα, και ειδικά εσένα.
- Δεν με εκπροσωπείς κι ούτε γράφεις τα τραγούδια σου για εμένα.
- Εσύ για ποιόν τις σχεδιάζεις τις γελοιογραφίες σου;
- Τις σχεδιάζω για το Χρήμα, για το οποίο γράφεις κι εσύ τα τραγούδια σου.

Al Capp vs. John Lennon

Το χρονικό της πολιτικής εξουσίας παρουσιάζει συγκεκριμένες περιόδους κορύφωσης κατά τις οποίες η εξουσία ξεφεύγει από τα εθνικά πλαίσια και σχηματίζει πολυεθνικές οντότητες, γνωστές ως αυτοκρατορίες. Η Αυτοκρατορία δεν είναι απλώς ένα άθροισμα λαών που προέκυψε από μια διαδικασία στρατιωτικής επέκτασης και επιβολής. Είναι ένα πολυεθνικό κράτος που διαφοροποιείται ποιοτικά από το εθνικό κράτος επειδή δεν βασίζεται στις τέσσερις παραδοσιακές εθνικές ιδιότητες (κοινή καταγωγή, γλώσσα, θρησκεία και έθιμα), αλλά θεμελιώνεται και χτίζεται επάνω σε ένα νέο κοσμοείδωλο το οποίο κάποιος ή κάποιοι εισηγούνται στην ανθρωπότητα ως 'ιδανικό'. Προσβλέποντας στις αξίες που το νέο κοσμοείδωλο επιλέγει και συναθροίζει γύρω του, ο αυτοκρατορικός άνθρωπος νομιμοποιείται να 'εκπολιτίσει' τον υπόλοιπο κόσμο, εξαπλώνοντας έτσι και διαιωνίζοντας την Αυτοκρατορία.

Λόγω των καινοτομιών που εισηγείται, η Αυτοκρατορία είναι φύσει νεωτερική. Επίσης, λόγω της υπερβάσεως των εθνικών πλαισίων, η Αυτοκρατορία έχει ασφαλή ρόλο ως γραφειοκράτης του κοσμοπολιτισμού. Ο κοσμοπολιτισμός ευδοκιμεί στο περιβάλλον που εμφορείται από τα αγαθά που η Αυτοκρατορία παρέχει στους ανθρώπους: την ασφάλεια και το ενιαίο νομικό και οικονομικό πλαίσιο. Καθώς η ταραχώδης νεότητα της Αυτοκρατορίας δίδει τη θέση της στην ωριμότητα της έμπεδης κυριαρχίας μέσα σε ένα καθεστώς κοινωνικής γαλήνης γνωστό ως Pax Imperia, ο κοσμοπολίτης υπήκοος μπορεί πλέον να επικεντρωθεί στην επιδίωξη της προσωπικής ευμάρειας και να δοκιμάσει τις ανοχές της νέας τάξης πραγμάτων απέναντι στις προσωπικές του επιθυμίες. Για την Αυτοκρατορία, το θέλγητρο της ευμάρειας του κοσμοπολίτη είναι τόσο ζωτικό όσο το φόβητρο της στρατιωτικής ισχύος. Από την αναδυόμενη κάστα των χειραφετημένων νεόπλουτων θα προέλθει η τάξη που θα αντικαταστήσει τις ηττημένες εθνικές αριστοκρατίες.

Εθνικό χρεοστάσιο

επομένως είναι λογικό, τώρα, να εμφανίζει κάποιες επιτυχίες ο Σύριζα, οι οποίες όμως είναι εικονικές και επικοινωνιακές, και πολύ σύντομα όταν ο κόσμος δει τα προβλήματα να παραμένουν, να συνεχίζουν και να διογκώνονται με το πέρασμα του χρόνου, ε μετά δεν θα έχει άλλη επιλογή...

Ηλίας Κασιδιάρης, 16/2/15

Μια δημοφιλής εσχατολογία της Μεταπολίτευσης περιγράφει ότι το υπάρχον πολιτικό κατεστημένο θα τελειώσει όταν κυβερνήσει η Αριστερά. Ο ελληνικός λαός τότε, υπό τα δεδομένα της αριστερής απομυθοποίησης, δεν θα έχει άλλη επιλογή από το να στραφεί στα εθνικά ιδανικά που πρεσβεύει η Χρυσή Αυγή. Αυτή η θεωρία πρέπει να εξεταστεί προσεκτικά, μιας και λαθεύει σε τουλάχιστον δύο βασικές παραδοχές. Πρώτον, ο Σύριζα δεν είναι η πρεμιέρα της ελλαδικής αριστεράς στην μεταπολιτευτική εξουσία - έχει προηγηθεί το ολέθριο Πασόκ της δεκαετίας του '80. Δεύτερον, η ελλαδική αριστερά έρχεται σήμερα ως μια ακόμη ευκαιρία αναβίωσης του ίδιου, παλαιού συστήματος. Η νοοτροπία που εξέλεξε την αριστερά ως μια εναλλακτική διαδρομή προς την προ-χρεωκοπίας τάξη πραγμάτων, δεν θα πληγεί από την αποτυχία του Σύριζα, όπως δεν έχει πληγεί από την αποτυχία των παρατάξεων που προηγήθηκαν. Το Σύστημα παραμένει κυρίαρχο στις ελπίδες του λαού, περιμένοντας απλά το επόμενο κόμμα-εκφραστή από μια γκάμα ήδη διαθέσιμων κομμάτων.

Ας δούμε την αγορά της πολιτικής συναίνεσης με όρους ζήτησης και προσφοράς. Η Χρυσή Αυγή προσφέρει στον σύγχρονο Ελλαδίτη εθνική αξιοπρέπεια - την ευκαιρία, δηλαδή, να υφίσταται αξιοπρεπώς ως ανεξάρτητο έθνος-κράτος στη γωνιά αυτή της Μεσογείου. Ως αντίτιμο, περιμένει από τον ελλαδίτη να γίνει παραγωγικός και να στερηθεί μια σειρά ανέσεων του σύγχρονου κόσμου. Η προσφορά της Χ.Α. έχει καταρχήν απορριφθεί από τον ελλαδίτη, όταν αυτός επέλεξε να είναι αντικοινωνικός, να ενταχθεί στην Ε.Ε, να εστιάσει την παραγωγικότητά του στον τομέα των Υπηρεσιών. Άρα η Χ.Α. ξεκινά εδώ με μειονέκτημα. Τι προσφέρει όμως στον Ελλαδίτη η Αυτοκρατορία; Προσφέρει την υπόσχεση της ατομικής ευημερίας και την απεξάρτηση από τις υποχρεώσεις της κοινότητας. Προσφέρει ατιμωρησία στους εκφραστές της διαφθοράς και επιείκεια στα υποδείγματα της ιδιωτείας. Προσφέρει την άνεση του καταναλωτισμού, το προνόμιο του ανώνυμου πλούτου, την πρόσβαση στην υψηλότερη τεχνολογία του εμπορίου και στις πιο εξελιγμένες υπηρεσίες υγείας.

Επιπλέον, η Αυτοκρατορία προσφέρει απαλλαγή από τα δεινά του πολέμου. Καθώς ο Ελλαδίτης γνωρίζει την τρυφηλή του φύση και καθώς η Χ.Α. εξαγγέλλει την αποκατάσταση των 'χαμένων πατρίδων', η αυτοκρατορική ισχύς εμφανίζεται καταλυτική ως εγγύηση σταθερότητας και μη-βίας. Η Αυτοκρατορία εξαλείφει το κράτος και έτσι εξαλείφει κάθε πιθανότητα πολέμου μεταξύ κρατών. Η σημερινή, μάλιστα, Αυτοκρατορία αποδομεί εννοιολογικώς και το Έθνος εξαλείφοντας τις ίδιες τις αιτίες του πολέμου - ποια έθνη μπορούν να επιστρατευθούν όταν η εθνική συνείδηση έχει συκοφαντηθεί και αμαυρωθεί; Βέβαια, το αντίτιμο του αυτοκρατορικού πασιφισμού είναι το μάχιμον του κάθε ατόμου ξεχωριστά. Για την Αυτοκρατορία είναι επιθυμητός ο υπήκοος που δεν πολεμά, ή τουλάχιστον, πολεμά ορισμένες καταστάσεις δια της αποχής του, την ίδια στιγμή που σε άλλες πτυχές του βίου συναινεί απολύτως με την κατεστημένη τάξη πραγμάτων. Μάλιστα, ο ιδανικός υπήκοος θα ήταν αυτός που αντιλαμβάνεται την ελευθερία και τη ζωή την ίδια με οικονομικούς όρους, καθώς αφήνει το ιδεολογικό πεδίο ελεύθερο στην αυθεντία του αυτοκρατορικού κοσμοειδώλου.

Το συμπέρασμα είναι ένα και έχει αποδειχθεί ξανά και ξανά από την πραγματικότητα της κρίσης: ο ελλαδίτης θα φτάσει πολύ μακριά έως ότου απαρνηθεί τα δέλεαρ της Αυτοκρατορίας. Εξαιρετικά αμφίβολο είναι το κατά πόσο η εθνική αφύπνιση μπορεί να συμβεί, δίχως τουλάχιστον τη μεσολάβηση μιας τραυματικής εμπειρίας μεγάλης κλίμακας, όπως θα ήταν η άτακτη χρεωκοπία. Τότε όμως προκύπτει το ερώτημα: γιατί να επιτρέψει η Αυτοκρατορία να συμβεί κάτι τέτοιο σε μια επαρχία της;

Ειρήνη κλινήρης

ἐν εἰρήνῃ ἐπὶ τὸ αὐτὸ κοιμηθήσομαι καὶ ὑπνώσω,
ὅτι σύ, Κύριε, κατὰ μόνας ἐπ᾿ ἐλπίδι κατῴκισάς με

Ψαλμοί, 4:9

Οι John Lennon και Yoko Ono έστησαν το σκηνικό bed-in κατά το Μάρτιο και Απρίλιο του 1969, ως ακτιβιστική προσπάθεια ενάντια στον πόλεμο του Βιετνάμ, στον συντηρητισμό της αμερικάνικης κοινωνίας και υπέρ της 'οικουμενικής ειρήνης' που ευαγγελίζονταν. Τα νιόπαντρα χίπια και οι συνεργάτες τους θα μίσθωναν για δυο εβδομάδες μια σειρά από σουίτες στα κεντρικότερα ξενοδοχεία του Άμστερνταμ και του Μόντρεαλ, όπου θα ξάπλωναν διαθέσιμοι προς φωτογράφηση και συνεντευξιαζόμενοι από εκλεκτούς προσκεκλημένους. Από αυτούς αξίζει να μνημονεύσουμε τον Εβραίο γελοιογράφο (και επί σειρά ετών εργοδότη του Frank Frazetta) Al Capp: ο χωλός 50άρης, ισοπεδωτικός απέναντι στον μαστουρωμένο και ποζεράδικο ζηλωτισμό του μεταμοντέρνου σταρ και απαλλαγμένος από ψευδαισθήσεις μεγαλείου και αυταπάτες περί ειρήνης και πολέμου, τους σαρκάζει από το πρώτο έως το τελευταίο δευτερόλεπτο. Στην προσπάθεια του Lennon να πουλήσει τον πασιφισμό του στις μάζες εν είδει απορρυπαντικού, ο Capp ίσως αντιλαμβάνεται έναν νέο ολοκληρωτισμό, έναν ολοκληρωτισμό του χειραφετημένου, του άνετου και του ιδιωτικού. Ίσως για τον λόγο αυτό δεν διστάζει να τραβήξει τον μεταμοντέρνο σταρ στον βούρκο της εμπορευματοποίησης, προσβάλλοντας την ιδεολογική του αξίωση.

Εκουσίως ή ακουσίως, ατυχώς αλλά πάντως πολύ συνεπώς, ο απόστολος του χιπισμού ανάμεσα στις μαξιλάρες και τα ετοιμοπαράδοτα αγαθά του κρεβατιού-εκθετηρίου της πολυτελούς και γεμάτης φωτογράφους σουίτας του, εξομοιώνει ιδανικά το οικοσύστημα του σύγχρονού κοσμοπολίτη. Μαζεύοντας τα παρελκόμενα του αντισυστημισμού του από όπου έβρισκε, έπεσε φυσικά με τα μούτρα στον κοσμοπολιτισμό μιας αυτοκρατορίας που προϋπήρχε και, μέχρι τη δεκαετία του '60, είχε ήδη επιβάλλει τη δική της ειρήνη στον κόσμο. Μια Pax Economica για την οποία το χρυσοπληρωμένο σκηνικό του bed-in είναι πλήρως εντάξιμο και συμβατό, όπου οι ανέσεις του καταναλωτισμού και η επικοινωνία της φωτογραφίας προσφέρονται ως χάντρες ιθαγενών, αντίτιμα για όλες τις παραδοσιακές αιτίες πολέμου, και όπου αγώνας σημαίνει καλοπέραση. "Think for yourself" διαλαλεί την ίδια εποχή ο πρεζάκιας πολυτελείας Timothy Leary, για να προσθέσει, εντελώς τραγικά, "and question authority". Χειραφέτηση, καλοπέραση και ιδιωτεία, όλα τα τιμήματα της ωμής μεταδοτικότητας του Lennon-ειου αντισυστημισμού έχουν, 45 χρόνια μετά, γίνει τα πλέον ενδεδειγμένα προτάγματα του συστημικού κοσμοειδώλου. Και ελάχιστοι από τους αποστόλους του χιπισμού έζησαν, ώστε να δουν την Αυτοκρατορία τους να γεννά περισσότερα και χειρότερα Βιετνάμ...